Ondanks dat er heel veel hulpmiddelen voor het voorspellen van het noorderlicht zijn, is het toch altijd een verrassing of en wanneer het 'Aurora Borealis' zich echt laat zien. Over al die technieken voor het voorspellen kan je meer lezen op de pagina Actuele voorspelling van het noorderlicht op deze site.

De enige manier om het noorderlicht echt niet te missen is door zodra het donker is naar buiten te gaan en aandachtig naar de liefst onbewolkte lucht te kijken. Zwak noorderlicht zie je als een vage, beetje grijze band aan de noorderlijke sterrenhemel. Sterk noorderlicht zijn groene, maar soms ook rood/roze/violet en wit achtige dansende strepen, banden of wat dan ook, die zich overal kunnen bevinden. Hier op de lofoten is strek noorderlicht soms juist aan de zuidelijke hemel zichtbaar. Meer hierover lees je op de pagina Hoe ontstaat het noorderlicht? op deze site.

Gewapend met al deze kennis heb je je kans om het noorderlicht niet te missen al aanzienlijk vergroot. Voor onze gasten hebben we echter zelf een technisch hulpmiddel ontwikkeld. Over de werking van dit 'kastje' gaat het op deze pagina.

Een kompas als noorderlicht verklikker

Noorderlicht ontstaat als er elektrisch geladen deeltjes van de zon de atmosfeer van de aarde binnendringen. Die zonnewind veroorzaakt niet alleen het groene licht, maar beinvloedt ook het aardmagnetisch veld. Als je een heel gevoelig kompas zou hebben, met een hele lange kompasnaald, dan kan je het voorkomen van noorderlicht herkennen aan het feit dat die naald begint te bewegen..... 

Zo'n groot kompas maken en vervolgens ook in de gaten houden, vonden we een heel romantisch idee, maar toch een beetje onpraktisch.

Een magnetometer als noorderlicht verklikker

Met hulp van wat elektrotechnische achtergrond kennis hebben we ons heil gezocht in de electronica. Na lang zoeken vonden we een geschikte sensor. Met een miniskule magnetometer (RM3100 van PNI) kan je in drie richtingen heel nauwkeurig veranderingen in het magnetisch veld meten. Deze sensor wordt veel gebruikt voor de besturing van professionele drones. Met heel veel proberen, geduld en soms ook wel wat verwensingen, is het ons uiteindelijk gelukt om op basis van die sensor en wat Arduino rekenkracht een werkende 'noorderlicht verklikker' te maken.

Een belangrijk aandachtspunt daarbij was, dat de magnetometer wel een rustige plek moet hebben, liefst verweg van alles dat beweegt. Als er namelijk op 50 meter afstand een auto voorbij rijdt, of als je op 5 meter afstand een zware pan zou verplaatsen, dan geeft dat ongeveer een zelfde verandering in het lokale magneetveld als een flinke portie noorderlicht!

In onze ontwikkeling kwamen we uiteindelijk uit op twee aparte kastjes. Eén om de veranderingen in het magneetveld te meten, de magnetometer, en een tweede type kastje om te dienen als monitor en waarschuwingsapparaat, de verklikker. En dan natuurlijk een draadloze koppeling via internet, zodat je desgewenst de verklikker ook naast je bed zou kunnen zetten.

Hierboven zie je de eerste versie van respectievelijk de magnetometer en de noorderlicht verklikker. De magnetometer (links) geeft zijn metingen via het internet door aan deze en meerdere verklikkers (rechts). De verklikker informeert over de magnetische activiteit en dus de mate waarin het aannemelijk is dat er buiten noorderlicht te zien is:

• Bij geen magnetische activiteit geeft de grafiek een rechte lijn. Het groene lampje is dan uit en het kastje maakt geen geluid. Het is dan zeer onwaarschijnlijk dat er noorderlicht is. De horizontale as van de grafiek geeft de tijd weer. Ieder pixel is 6 seconde. De verticale as geeft de verandering in het magnetisch veld weer. In rust is dat 1 nano Tesla per pixel.
• Bij een beetje magnetische activiteit licht het lampje heel zachtjes groen op en vertoont de grafiek kronkels. Met een beetje geluk is er dan het begin van noorderlicht te zien. Je ziet mogelijk een zwak en statisch boogje noorderlicht in het noorden. Dit boogje is onzichtbaar als het nog niet helemaal donker is of bij veel maanlicht. 
• Bij een snelle verandering van het magnetisch veld is er ook een geluidssignaal hoorbaar. Hoe feller het groene lampje oplicht en hoe schuiner en onrustiger de grafiek, hoe groter de magnetische activiteit en dus ook de felheid en dynamiek van het noorderlicht. Een sterk naar beneden gaande lijn geeft meer kans op spectaculair noorderlicht dan een omhoog gaande lijn.
  De bovenstaande foto betreft de extreem hoge magnetische activiteit op 30 november 2022. De grafiek was toen 'ingedikt' en 1 pixel op de verticale as betekende 33 nano Tesla verschil in sterkte van het magnetisch veld.