Zee-egels zijn zeedieren die behoren tot de klasse Echinoidea, waaronder ook de zeesterren vallen. Je herkent ze aan de ronde, stekelige schelpen, waardoor ze hun kenmerkende uiterlijk krijgen. Er zijn meer dan 950 soorten zee-egels en ze komen voor in oceanen over de hele wereld, van ondiepe kustwateren tot diepzeeomgevingen.

Zee-egels spelen een belangrijke ecologische rol in mariene ecosystemen, voornamelijk als herbivoren. Ze voeden zich met een verscheidenheid aan algen en plantaardig materiaal, waaronder kelp. Kelp zijn grote bruine algen die dichte onderwaterbossen vormen in koude, voedselrijke wateren. Deze kelpbossen bieden een cruciale habitat en dienen als basis voor veel mariene ecosystemen, die diverse gemeenschappen van organismen ondersteunen.

Wanneer de populaties zee-egels echter te dicht worden of wanneer hun natuurlijke vijanden, zoals zeeotters of zeewolf, afwezig zijn, kunnen zee-egels een bedreiging vormen voor de kelpbossen. 

In extreme gevallen, wanneer de zee-egelpopulatie buitensporig hoog wordt, kunnen ze zogenaamde 'onvruchtbare gronden' creëren. Onvruchtbare gronden zijn gebieden waar bijna alle kelp en andere algen zijn geconsumeerd, waardoor een desolaat landschap van rotsen en egels achterblijft. Deze gebieden zijn verstoken van het gevarieerde zeeleven dat doorgaans wordt geassocieerd met gezonde kelpbossen.

Inmiddels worden hier in Noorwegen op verschillende plaatsen maatregelen getroffen om zee-egelpopulaties te beheren en kelp-ecosystemen te beschermen.

In Tromsø gaat een groep vrijwilligers wekelijks de zee in om zee-egels te rapen.

De kuit van zee-egels zijn eetbaar en worden in veel delen van de wereld als een delicatesse beschouwd.  Het heeft een rijke, romige textuur en een unieke, zilte smaak. Het wordt veel gebruikt in sushi- en sashimi-gerechten en wordt ook gebruikt om verschillende visgerechten en sauzen op smaak te brengen.

Om de zee-egel voor consumptie klaar te maken, worden de stekels en de buitenste schil verwijderd om de eetbare geslachtsklieren binnenin zichtbaar te maken. De kleur van de geslachtsklieren kan variëren afhankelijk van de soort en het dieet van de zee-egel, maar is vaak fel oranje of geel.

Wij hebben het geproefd, maar vonden het niet direkt iets omop het menu te zetten. Wel duiken we ze op. Op die manier beschermen we de kelpbossen en kunnen we er mooie lampjes van maken!